Tháng 11/2018, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt cho Gilteritinib (Xospata, Astellas Pharma) để điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng tủy (Acute Myeloid Leukemia, viết tắt AML) do đột biến gen FLT3 kéo dài hoặc tái phát ở người trưởng thành.
Một chỉ định mở rộng cho chẩn đoán đồng hành (Companion Diagnostic, viết tắt CDx) cũng đã được cấp để sử dụng với Gilteritinib. Xét nghiệm đột biến LeukoStrat CDx FLT3, được phát triển bởi Invivoscribe Technologies, Inc, được sử dụng để phát hiện đột biến FLT3 ở những bệnh nhân mắc AML.
“Khoảng 25-30% những bệnh nhân mắc AML có đột biến gen FLT3”, Richard Pazdur, bác sĩ y khoa, Giám đốc Trung tâm Ung bướu của FDA và là Giám đốc Văn phòng Huyết học và các sản phẩm Ung bướu thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Đánh giá thuốc của FDA, cho biết trong một tuyên bố. “Những đột biến này có liên quan đến một vài dạng bệnh đặc biệt nghiêm trọng và có nguy cơ tái phát cao hơn”.
Pazdur nói thêm rằng Gilteritinib là thuốc đầu tiên nhận được sự chấp thuận để sử dụng đơn trị liệu ở các bệnh nhân mắc AML.
FLT3 là gen đột biến thường gặp nhất được xác định trong AML và đột biến nhân đôi gen FLT3 trong cơ thể liên quan đến tỉ lệ tái phát cao, khó thuyên giảm và khả năng sống sót kém. Gilteritinib là chất ức chế tyrosine kinase FLT3 có tính chọn lọc cao, đã chứng minh được hoạt tính chống lại đột biến FLT3 ITD, đồng thời cũng ức chế đột biến FLT3 D835, điều có thể gây kháng thuốc ở các thuốc ức chế đột biến gen FLT3 khác.
Kết quả được cải thiện
Sự chấp thuận dựa trên dữu liệu từ nghiên cứu ADMIRAL, một thử nghiệm ngẫu nhiên ở pha 3 trong đó 138 bệnh nhân trưởng thành mắc AML do đột biến gen FLT3 tái phát hoặc kéo dài được nhận Gilteritinib đường uống 120mg mỗi ngày. Trong nhóm này, 21% bệnh nhân đã thuyên giảm hoàn toàn hoặc thuyên giảm hoàn toàn đi kèm với sự phục hồi về huyết học một phần. Ngoài ra, trong số 106 bệnh nhân cần truyền hồng cầu hoặc truyền tiểu cầu tại cơ sở, 31% đã được truyền máu miễn phí trong ít nhất 56 ngày.
Thử nghiệm ADMIRAL vẫn đang diễn ra, phản hồi chi tiết và dữ liệu sinh tồn tổng thể dự kiến sẽ được công khai trong năm nay.
Những kết quả từ nghiên cứu CHRYSALIS trước đây, thử nghiệm đầu tiên trên người ở pha 1/2, bao gồm 252 bệnh nhân đã cho thấy 49% bệnh nhân mắc AML tái phát hoặc kéo dài do đột biến gen FLT3 có đáp ứng với Gilteritinib. Thời gian sống sót trung bình của những bệnh nhân này là hơn 7 tháng. Chỉ có 12% bệnh nhân không có đột biến gen FLT3 đáp ứng với Gilteritinib. Điều này cho thấy Gilteritinib là một chất ức chế chọn lọc với đột biến gen FLT3. Những phát hiện từ thử nghiệm đầu tiên này đã được công bố trên Lancet Oncology (Lancet Oncol. 2017;18:1061-1075).
Dữ liệu từ thử nghiệm CHRYSALIS cũng cho thấy nhìn chung thuốc được dung nạp tốt, các tác dụng phụ phổ biến nhất do Gilteritinib gây ra bao gồm tiêu chảy ở 41 bệnh nhân (16%), mệt mỏi ở 37 bệnh nhân (15%), tăng aspartate aminotransferase và alanine aminotransferase ở 33 bệnh nhân (13%), chúng thường ở mức độ nhẹ và chỉ có 25 bệnh nhân (10%) ngừng điều trị vì tác dụng phụ.
“Mặc dù chúng tôi đang chờ những phân tích cuối cùng về ADMIRAL, nhưng dữ liệu có sẵn về Gilteritinib đã cho thấy các tác dụng phụ ít hơn và nhẹ hơn so với hóa trị liệu truyền thống”, điều tra viên Alexander Perl, bác sĩ y khoa, phó giáo sư về Ung bướu-Huyết học tại Trường Y Perelman, thuộc Đại học Pennsylvania và Trung tâm Ung thư Abramson, Philadephia, cho biết trong một bản tin mới.
Trong bản tin, Perl cũng chỉ ra rằng, Gilteritinib có thể sử dụng ngoại trú, giúp bệnh nhân điều trị dễ dàng hơn.
“Sự chấp thuận hôm nay mang đến một lựa chọn điều trị mới, hiệu quả cao, khả năng dung nạp tốt cho nhóm bệnh nhân thực sự có nguy cơ cao, mà cho đến hôm nay, không có liệu pháp cụ thể có sẵn nào để điều trị bệnh của họ, ngoại trừ hóa trị liệu”, Perl nói.
Năm 2017, FDA đã cấp cho thuốc này chỉ định Theo dõi nhanh và Đánh giá ưu tiên, và Gilteritinib cũng nhận được chỉ định “Thuốc mồ côi” (*), cung cấp các hỗ trợ và khuyến khích phát triển thuốc cho các bệnh hiếm gặp.
Chú thích:
(*)Thuốc mồ côi (Orphan drug): loại thuốc để điều trị các bệnh hiếm gặp, có xác suất mắc bệnh cực thấp trong cộng đồng và chưa có phác đồ điều trị rõ ràng.
Người dịch: Lê Huy Cường
Tham khảo thêm các thông tin y học thế giới tại: Sống Khỏe Mỗi Ngày (SongKhoeMoiNgay.com)